Ο αχάριστος

Τα γατάκια, πέντε στον αριθμό, είχαν από μέρες ανοίξει τα ματάκια τους.
Άρχισαν να εξερευνούν το περιβάλλον, ν’ απομακρύνονται σιγά – σιγά από τη μαμά. Όλη μέρα πάλευαν μεταξύ τους, όχι γιατί ήθελε να κάνει κακό το ένα στο άλλο, αλλά για να εκπαιδευτούν όταν συναντήσουν εχθρό ή να μάθουν να βρίσκουν την τροφή τους στο θήραμά τους. Σε λίγο η μαμά θα σταματούσε να τα θηλάζει, με τη βία μάλιστα, και θα έπρεπε να βρίσκουν μόνα τους την τροφή τους.
Έτσι γίνεται με όλα τα ζώα του πλανήτη. Οι γονείς διδάσκουν τα παιδιά τους πώς να ζήσουν μόνα τους και αφού το μάθουν καλά μπορεί και να μην ξανασυναντηθούν ποτέ.
Όχι όμως σε όλα.
Υπάρχει ένα ον, το τελειότερο υποτίθεται, που διδάσκεται πώς να μη φύγει ποτέ από τους γονείς. Ο άνθρωπος.
Όσο κι αν μεγαλώσει αν ζουν οι γονείς πάντα θα υπάρχουν πράγματα που δεν θα μπορεί, δεν θα ξέρει πώς να τα αντιμετωπίσει. Όχι βέβαια να ζητήσει μια συμβουλή από έναν μεγαλύτερο ή πιο έμπειρο, αυτό είναι σωστό και υγιές, αλλά θα προσπαθεί πάντα ν’ αναθέσει σε άλλους κάτι που θα μπορούσε να κάνει ο ίδιος.
Το θεωρεί φυσιολογικό και κανονικό γιατί έτσι μεγάλωσε.
-Άφησε τα πιάτα θα τα πλύνω εγώ, δεν ξέρεις εσύ.
-Μα τι κάνεις σιδερώνεις; Φύγε θα το κάψεις το πουκάμισο, θα στο σιδερώσω εγώ.
-Θα έρθω εγώ να σε πάρω με τ’ αυτοκίνητο, πού να τρέχεις με τα λεωφορεία.
Τα πιάτα, το σιδέρωμα, το αυτοκίνητο είναι μια προσφορά, μια ευεργεσία προς τον άλλον, είτε είναι γονιός είτε φίλος.
Σπάνια θ’ ακουστεί ένα ευχαριστώ μετά, θεωρείται δεδομένο πως εφ’ όσον δεν τα καταφέρνει ο ίδιος όποιος τον βοηθήσει είναι υποχρεωμένος.
Είναι η κλασσική συνταγή για να δημιουργηθεί ο αγνώμονας, ο αχάριστος.
Στη θέση των απλών αυτών παραδειγμάτων βάλτε κάτι πιο σοβαρό. Τη συμπαράσταση σ’ ένα χωρισμό, σ’ έναν τραυματισμό, σε μια απόρριψη ερωτική ή ακόμα τη σωτηρία από κάτι τραγικό.
Τον αγνώμονα ποτέ δεν θα τον ακούσετε να λέει ένα ευχαριστώ αν σταθείτε δίπλα του, το θεωρεί υποχρέωση.
Αυτός λοιπόν είναι ο αγνώμων, ο αχάριστος. Δεν είναι όμως μια αρρώστια, μια πάθηση, κάτι που κολλάει. Αλλού είναι τα αίτια.
Είναι ο άνθρωπος που δεν έχει μάθει να δίνει, όχι από τσιγκουνιά, αλλά γιατί δεν θεωρεί πως έχει χρέος προς κανέναν και για τίποτα. Το αντίθετο μάλιστα συμβαίνει, όλοι είναι υποχρεωμένοι απέναντί του.
Όλοι; Μα φυσικά όχι. Μόνον αυτοί που στο αρρωστημένο του μυαλό είναι κατώτεροι, πιο αδύναμοι, πιο ανίσχυροι. Στο μυαλό του μόνον, όχι στην πραγματικότητα. Γιατί αν συναντηθεί με οποιονδήποτε τον θεωρεί ανώτερο, είναι όλο γλύκες και ευχαριστίες ακόμη και για το παραμικρό που θα του προσφέρουν.
Ναι, ο αχάριστος είναι ένας τεράστιος γλείφτης. Το φόβο που νιώθει για κάθε πιο ισχυρό τον θεωρεί σέβας.
Αισθάνεται «ατελής» για όσους θεωρεί τέλειους και τέλειος για εκείνους που θεωρεί «ατελείς».
Στην ουσία προσπαθεί να υπάρξει σαν κάτι το ξεχωριστό μόνο ανάμεσα σ’ εκείνους που στα μάτια του φαντάζουν «λίγοι». Από αυτούς προσπαθεί να υφαρπάξει, να κλέψει μια αναγνώριση ή μια εξυπηρέτηση που δεν δικαιούται.
Ευγνώμων για τον κάθε ισχυρό, αγνώμων και αχάριστος για τον κάθε ανίσχυρο. Για το προβληματικό του μυαλό μόνο.
Σπάνια θα τον δείτε να συνυπάρχει σε οποιαδήποτε κοινωνική ομάδα γιατί εκεί υπάρχουν κοινές δράσεις. Δεν το αντέχει κάτι τέτοιο, ”προσβάλλει“ τη μοναδικότητά του, την ανωτερότητά του ως ανθρώπου.
Την ίδια συμπεριφορά έχει και στις ερωτικές του σχέσεις.
Δεν υπάρχει στο μυαλό του η ισότητα, η συνύπαρξη. Θα διαλέξει σύντροφο που θα είναι «κατώτερος» για να τον κάνει να αισθάνεται ευγνωμοσύνη που μένει μαζί του.
Κι εδώ αρχίζουν τα πραγματικά δύσκολα. Όσο και να τον ερωτευτεί κανείς, ποτέ δεν θα τον δει ευχαριστημένο. Πάντα κάτι δεν θα έχει κάνει καλά ο άλλος, πάντα θα πρέπει να του αναγνωρίζει την «τεράστια» προσφορά που του κάνει να μένει μαζί του και πάντα θα πρέπει να προσπαθεί με κάθε τρόπο να τον ικανοποιεί. Μόνο τότε ησυχάζει. Μόνο τότε σταματάει να γίνεται πιεστικός ή και βίαιος ακόμα.
Όσο όμως και αυτό στην αρχή μπορεί να μην είναι τόσο εμφανές, θα έρθει η κακιά εκείνη ώρα που θα εμφανιστεί μπροστά στον κο Τέλειο κάποιος που στα μάτια του θα είναι πιο τέλειος. Ίσως να έχει πιο ωραίο σώμα, ίσως να είναι πιο έξυπνος, ίσως να είναι πιο όμορφος.
Τότε καταρρέει.
Η αυτοπεποίθηση της καταξίωσης από το διαρκή θαυμασμό του συντρόφου πάει περίπατο. Η ντροπή επειδή ξεπέφτει στα μάτια του μεταμορφώνεται συνήθως σε βία. Ούτε τότε μπορεί να δει σε πόσο σαθρό υπόβαθρο στηρίζεται.
Είναι πολλοί, είναι γύρω μας παντού.
Είναι δυστυχισμένοι και παριστάνουν τους ευτυχείς.
Είναι δυστυχισμένοι γιατί η λέξη «ευχαριστώ» μπορεί να είναι στην άκρη των χειλιών τους, αλλά δεν βγαίνει.
Γιατί μόνο αν βγει αυτή η ρημάδα η λέξη έχουν ελπίδα να σωθούν από το κακό που τους βρήκε.
Γιατί δεν πρέπει να την πει κανείς άλλος παρά μόνο οι ίδιοι.
Αν όμως την πουν τότε μεταμορφώνονται στο ακριβώς αντίθετο από αυτό που ήταν.
Ίσως γι’ αυτό αξίζει τον κόπο να μείνει κανείς μαζί τους.
Για να τους μάθει τη λέξη, πώς να την προφέρουν με την ψυχή τους.